بدون شک، برنامه نویسی یکی از مهمترین مهارت‌هایی است که امروزه نه تنها برای فارغ التحصیلان و دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر، بلکه برای سایر رشته‌ها و زمینه‌ها نیز به شکل ضروری، مورد نیاز است. هر ساله، بر تعداد موقعیت‌های شغلی که مرتبط با برنامه‌نویسی هستند و یا پیش‌نیاز اصلی آن‌ها برنامه‌نویسی است، افزوده می‌شود. از طرفی، بخشی جدا نشدنی از فرایند تحقیق و پژوهش در اکثر رشته‌های دانشگاهی امروزی، کار با کامپیوتر و توانایی پیاده‌سازی ایده‌ها و الگوریتم‌ها در قالب برنامه‌های کامپیوتری است. قطعا در این مسیر، دانشجویان نیازمند یادگیری و کسب مهارت‌های برنامه‌نویسی هستند.
برنامه نویسی وب را چگونه یاد بگیریم؟
این سوالی هست که هرکسی بخواهد وارد دنیای برنامه نویسی وب شود از خودش می پرسد و خیلی از افراد در راه آموزش در این مسیر دچار سردرگم هستند و نمی دانند از کجا برنامه نویسی وب را شروع کنند.
در این مطلب اشاره مختصر و مفید و با زبانی صریح و ساده نگاهی خواهیم کرد به سیر کامل برنامه نویسی وب که از کجا شروع کنیم و به کجا برسیم؟!
انواع برنامه نویسی وب چیست؟
در کل ۲ نوع وبسایت داریم، وبسایت های استاتیک یا ایستا و وبسایت های داینامیک یا پویا.
وبسایت های استاتیک یا ایستا : وبسایت های ایستا یا استاتیک، به وبسایت هایی گفته می شود که محتوا ثابت است و به منظور اضافه کردن محتوای جدید، میباست مجدداً کدنویسی کرد.
مثلاً شما یک وبسایت دارید با ۵ صفحه و به منظور اضافه کردن صحفه جدید، می بایست مجدد کدنویسی کنید و سایر صفحات را نیز به منظور دسترسی به این صفحه، ویرایش کرده و پیوند به این صفحه جدید را ایجاد کنید. به این چنین وبسایت هایی، وبسایت ایستا گفته می شود.
وبسایت های داینامیک یا پویا : وبسایت های پویا، در مقابل وبسایت های ایستا قرار دارند و کار با این نوع وبسایت ها، به مراتب اسان تر و همینطور بهتر می باشد. در وبسایت های پویا، شما یکبار کدنویسی هسته را انجام می دهید و سپس با آسانی می توانید مطالب را منتشر کنید.
به طور مثال اگر با سرویس های بلاگدهی کار کرده و آشنایی داشته باشید، می توانید کی سایتی طراحی کنید که با استفاده از پنل مدیریت داده های را دریافت کرده و به صورت پویا در سایت نمایش دهد و در صورت انتشار مطلب و محتوای جدید، احتیاجی به کدنویسی نیست.
HTML، اولین زبان برنامه نویسی وب
HTML که سرواژه های Hypertext Markup Language می باشد، یک زبان نشانه گذاری می باشد که به منظور ایجاد ساختار و قالب صفحه وب مورد استفاده قرار میگیرد. به کمک HTML شما می توانید مشخص کنید که در صفحه وب خود چند بخش دارید و محتوای هر بخش را مشخص کنید.
زبان HTML، جزء لاینفک برنامه نویسی وب است و شما هر سایتی که بخواهید طراحی کنید، به هر زبانی، می بایست که با استفاده از HTML ساختار اولیه سایت خود را آماده کرده و سپس با استفاده از سایر زبان ها، کدنویسی های دیگر بخش ها را انجام دهید.
به طور مثال می خواهید مشخص کنید که سایت شما ۴ قسمت با عناوین سربرگ، ستون کناری، کادر محتوا و پاصفحه داشته باشد. می بایست در ابتدای کار با استفاده از html این قسمت را ایجاد و تعریف کنید و سپس با استفاده از سایر زبان ها، کد نویسی های دیگر بخش ها را انجام دهید.
CSS، زبان مخصوص استایل دهی
هنگامی که زبان HTML ارائه شده، صرفاً به منظور نمایش متن و عکس ارائه شده بود انتظار نمی رفت تا سایت های کنونی را طراحی کرد. همانطور که گفتیم، زبان html صرفاً ساختار سایت را طراحی می کند یعنی شما فقط می توانید مشخص کنید که سایتتان چه اسکلتی دارد، اما نمی توانید مشخص کنید که این اسکلت بندی، به چه شکلی باشد. به منظور بهبود سایت های طراحی شده و همینطور شکل دهی به وبسایت ها و رفع نواقص زبان HMTL، زبان CSS ارائه شد.
CSS که مخفف Cascade Style Sheets می باشد، یکی دیگر از زبان های نشانه گذاری تحت وب است که به کاربر این امکان را می دهد تا مشخص کنید که در صفحه وب طراحی شده، هر کدام از اجزای سایت، چه شکلی و ابعادی داشته باشد. در واقع زبان CSS به منظور تکمیل طراحی رابط کاربری وبسایت ارائه شد
جاوا اسکریپت، نخستین زبان اسکریپت نویسی تحت وب
بعد از ارائه زبان های HTML و CSS، نیاز شدیدی به یک زبان احساس می شد تا به کاربر این امکان را دهد که بتواند در سمت کاربر بازدید کننده، برنامه نویسی خاصی انجام دهد.
زبان html صرفاً به منظور طراحی ساختار سایت مورد استفاده قرار می گیرد اما به منظور انجام برخی امور، مانند اعتبارسنجی فرم ها، برقراری ارتباط با سرور و انجام برخی امور سمت کاربر و..، زبان html قدرت کافی را نداشت.
به منظور برطرف کردن این مشکل، در سال ۱۹۹۵، زبان برنامه نویسی livescript که بعدها به جاوا اسکریپت تغییر نام داده شد، ارائه گردید. متأسفانه اشتباهی که بیشتر کاربران می کنند، این است که این زبان برنامه نویسی را با جاوا اشتباه می گیرند این برداشت را دارند که این زبان، از مشتقات زبان جاوا می باشد. در صورتی که اینطور نیست!
به کمک زبان جاوا اسکریپت شما می توانید در وبسایت خود، بر روی قسمت های دیگر وبسایت کنترل داشته و عملکرد بخش های مختلف وبسایت را کنترل کرده و یا حالات و شرایط خاصی را پیاده سازی کنید.
در کنار اهمیتی که جاوااسکریپت دارد، کتابخانه های ان نیز بسیار مهم هستند. تکنولوژی Ajax نیز بر پایه جاوا اسکریپت پیاده سازی شده است. همچنین، جاوا اسکریپت دارای کتابخانه هایی است که هر کدام می توانند در قسمت های مختلفی، کاربر داشته باشند به طور مثال jQuery و یا AngularJS.
jQuery، یکی از مهمترین کتابخانه‌های جاوا اسکریپت
jQuery یکی از کتابخانه‌های جاوا اسکریپت است که به منظور تسهیل کدنویسی به زبان جاوا اسکریپت، مورد استفاده قرار میگیرد. در جاوا اسکریپت به منظور انجام برخی امور، نیاز بود تا حجم بالایی از کدها نوشته و پیاده سازی شود. این کار علاوه بر اینکه حجم صفحات را بالا می برد، باعث افزایش زمان کدنویسی نیز می‌شد و مشکلاتی فراوانی را در بر داشت.
در jQuery یک سری از این مباحث کدنویسی شده و آماده هستند و به منظور دسترسی به این قطعه کدها و انجام آن امور، به جای نوشتن حجم بالای کدهای جاوا اسکریپت، کافیست تا با استفاده از قوانین و قواعد تعیین شده برای jQuery، همان کار را با چند خط کد انجام دهید. این کار مزایای زیادی دارد که از مهمترین ان ها، صرفه جویی در زمان می‌باشد.
در کنار تمام این مزایا، jQuery شامل لیست کاملی از توابع مربوط به کارهای گرافیکی می‌باشد و به شما این امکان را می‌دهد تا جلوه‌های زیبایی را در وبسایت خود پیاده سازی کنید.
